ΣΤΑ ΕΓΚΑΤΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

                   ΣΤΑ ΕΓΚΑΤΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ .

            Μέρος πρώτο: Η οικονομία δεν είναι λογιστική.

Εισαγωγικά: Υποσχεθήκαμε ότι θα μπούμε βαθειά μέσα στα αίτια και τις προοπτικές της οικονομικής κρίσης, που μαστίζει την παγκόσμια οικονομία και που απειλεί με πείνα, οικονομική εξαθλίωση, ανθρωπιστική κρίση, σωματική και ψυχική υποδούλωση, με κτηνοποίηση, τον ΑΝΘΡΩΠΟ. Θα είμαστε αναλυτικοί, όσο χρειάζεται, για να γίνουμε αντιληπτοί.

Ομογενοποίηση, αγελοποίηση και εξαφάνιση εθνών, κρατών, γλωσσών, θρησκειών, πολιτισμών είναι το ζητούμενο, για να καταστεί δυνατή η παγκοσμιοποίηση της εξουσίας, και η  θεοποίηση της  κυριαρχίας της μιας ΑΡΧΗΣ, πάνω στην ανθρωπότητα.

Όμως, αν οι εξάρσεις της γης (τα βουνά) και τα βάθη των θαλασσών επίπεδο- ποιηθούν, το νερό θα καλύψει την γη σε ύψος τριών χιλιομέτρων και κάθε μορφή ζωής (και τα θαλάσσια όντα), θα εξαφανιστεί. Απεργάζονται,  την καταστροφή ξένης περιουσίας.

Α’: ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ:  Το 1999, σε υπότιτλο σχετικής οικονομετρικής μελέτης μας, γράφαμε

‘’Τα οικονομικά δεδομένα καταμαρτυρούν ότι, με πρόσχημα την διάχυση της οικονομικής ευημερίας, με μέσο το σύστημα των εμπορικών τραπεζών και χρηματιστηρίων, συντελείται σταθερά, μεθοδικά και ταχύτατα, η παγκοσμιοποίηση (δια) της Αμερικανικής ισχύος,( αγνώστων κέντρων εξουσίας) .’’ Οι παρενθέσεις αποτελούν επικαιροποίηση του συμπεράσματος.

 Μελετήσαμε- αναλύσαμε- διαπιστώσαμε- προειδοποιήσαμε.

 1:Με βάσει τα διεθνή δεδομένα, συμβαίνουν πρωτόγνωρες εξελίξεις στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.

2: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. ‘’Οικονομία Ελλάδος- ΗΠΑ’’ Όμοιες πολιτικές, όμοιο χρηματικό αποτέλεσμα, εντελώς διάφορο πραγματικό αποτέλεσμα (παραγωγή- απασχόληση). Όμοια υπερχρεωμένες. Με αιτίες την υπερχρέωση και το ευρώ, απειλείται το δολάριο, του οποίου η μερική, έστω, εκτόπιση του από την διεθνή αγορά, θα επιφέρει τριγμούς στην οικονομία των ΗΠΑ, και διά αυτής, στην παγκόσμια οικονομία. Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την απειλή  με το εφεύρημα της παγκοσμιοποίησης και την χρήση  πολιτικό- στρατιωτικών πιέσεων.

3: ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ. Η Ελλάδα πως θα αντιμετωπίσει την απειλή που συνεπάγεται η βραχυπρόθεσμη κρατική υπερχρέωση;  Το απόλυτα προβλέψιμο, μέχρι τώρα λειτουργεί θετικά. Είναι όμως πρόδηλο ότι, με την επίτευξη των κριτηρίων σύγκλισης ένταξης, θα εκλείψουν βασικές προϋποθέσεις επιτυχούς κρατικού εξωτερικού δανεισμού. Η σταθεροποίηση επιτοκίων σε χαμηλό επίπεδο, η σταθεροποίηση της δραχμής, αφού πρώτα πιθανότατα, υποτιμηθεί, θα αποτελέσουν αιτίες επιτάχυνσης των ιδιωτικών εκροών. Είναι συνεπώς, απόλυτα προβλέψιμη η επιτάχυνση των ιδιωτικών εκροών κεφαλαίων και η αδυναμία διατήρησης υψηλών επιπέδων κρατικού εξωτερικού δανεισμού.

4: ΕΙΝΑΙ ΕΥΛΟΓΟ ΣΥΝΕΠΩΣ, ΝΑ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΙ ΑΦΟΡΗΤΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ.

Β’:  ΈΚΤΟΤΕ ΣΥΝΕΒΗΣΑΝ ΠΟΛΛΑ. Πέντε τοπικοί πόλεμοι και στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ στη καρδιά της Ευρώπης. Υιοθέτηση από την Ευρώπη, του ευρώ και την σχιζοφρένια του, μετάθεση του εκδοτικού προνομίου από τα 17 κράτη της ευρωζώνης, στην ΕΚΤ, άλωση των νομισματικών Αρχών από το σύστημα των Εμπορικών τραπεζών, απώλεια σημαντικών χρηματικών πόρων από τα οικονομικά αδύναμα κράτη της ευρωζώνης, και υπερχρέωση τους στους Βορείους εταίρους μας, τους σύγχρονους σταυροφόρους.  Όπως τότε, που παρέκλινα του προορισμού τους και άλωσαν την πόλη την ΑΓΙΑ , και λεηλάτησαν τους θησαυρούς της, και σκότωσαν την τιμή της. Από την αρχή, ας διαλύσουμε το ψέμα, που για τους λαούς, αποτελεί αδιαπραγμάτευτο …. πιστεύω.

Η οικονομική, πολιτική, στρατιωτική ισχύς των ΗΠΑ, δεν οφείλεται ούτε στην εργατικότητα των πολιτών της, ούτε στους πυραύλους της και τα ατομικά της όπλα, ούτε στην τεχνολογία της, ούτε στην επιστήμη της. Η ΥΠΕΡΔΥΝΑΜΗ, και ΠΑΝΤΑ ΟΣΑ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΘΗΚΑΝ, οφείλουν την ύπαρξη τους στην δύναμη που έχει το δολάριο σαν διεθνές αποθεματικό νόμισμα. Στην ικανότητα που της προσδίδει το δολάριο να αφαιμάσσει νόμιμα την διεθνή οικονομία.

 Με βάση την διαπίστωση αυτή η Ευρώπη αποφάσισε από θύμα, να προσχωρήσει στους θύτες, τους  αφαιμάσσοντας, και έτσι προχώρησε στην καθιέρωση του ευρώ σαν κοινό νόμισμα των Ευρωπαίων πολιτών. Με βάσει τους όρους της συνθήκης του ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ του 1992, η καθιέρωση του ευρώ, όπως  ήταν απόλυτα προβλέψιμο, ενίσχυσε τις ισχυρές οικονομίες της ζώνης, σε βάρος των αδυνάμων οικονομιών.  Η παρατηρούμενη ισχύς της γερμανικής οικονομίας, όπως και στην περίπτωση των ΗΠΑ, είναι ΨΕΥΔΟΣ ότι οφείλεται στην εργατικότητα των Γερμανών, στην τεχνολογία τους και την επιστήμη της. Οφείλεται αποκλειστικά στη δυνατότητα που της εξασφάλισε το ευρώ να κλέβει νόμιμα και θεσμικά τους εταίρους της.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ.

Η ανάλυση που ακολουθεί, γίνεται με την βοήθεια περίπλοκων οικονομετρικών συστημάτων. Οι δυνατές περιπτώσεις ανάλυσης, είναι πολλές. Θα περιοριστούμε στην εξέταση των απόλυτα αναγκαίων, για την συναγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων, χωρίς να θίγεται η επιστημονική αντικειμενικότητα. Θα προσπαθήσουμε να απλοποιήσουμε τον λόγο, για να καταστούμε κατανοητοί σε όσους το δυνατό περισσοτέρους αναγνώστες, ενέργεια που δεν είναι καθόλου εύκολη.

Για να σμικρύνουμε το κείμενο, αλλά και για μεθοδολογικούς λόγους θα χρησιμοποιήσουμε τα ακόλουθα σύμβολα.

Y_t=Εισόδημα,  VA_t=προστιθεμένη αξία,  C_t= κατανάλωση, Q_t=ΑΕΠ= Αξία παραγωγής.

X_t =Εξαγωγές, M_t=Εισαγωγές, I_t= Επενδύσεις, G_t= Κρατικές δαπάνες,

R_t= Κρατικά έσοδα, D_t=δημόσιο χρέος, Δ_τ= Ετήσιο δάνειο, S_t=Τόκοι εξωτερικού χρέους, r= Επιτόκιο δανεισμού, K_t= Πάγιο παραγωγικό κεφάλαιο.

ΙΣΧΥΟΥΝ ΟΙ ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

S_t=rD_t ,     Y_t=VA_t,,       λ=Qt/Kt_,          δ_τ=D_t/Q_t  Για απλοποίηση της ανάλυσης, αρχικά υποθέτουμε ότι  Y_t= C_t=VA_t= Q_t=ΑΕΠ

( Οι αμύητοι στα οικονομικά, δεν είναι ανάγκη να καταπιαστούν με τα σύμβολα και τις παρατιθέμενες σχέσεις, που είναι σημαντικά περισσότερες και πολυπλοκότερες.)

Η ανάπτυξη που ακολουθεί στηρίζεται στην οικονομική θεωρία, τα ποσά σε απόλυτο μέγεθος είναι ενδεικτικά, όμως σε σχετικό μέγεθος περιγράφουν με αντικειμενικό τρόπο, την Ελληνική οικονομική πραγματικότητα.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ, ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΜΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΔΑΝΕΙΣΜΟ, ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΕΣ. ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ, ΤΙ ΧΑΝΕΙ, ΓΙΑΤΙ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΟΔΗΓΕΙΤΑΙ ΣΕ ΚΡΙΣΗ.

Α: ΕΑΝ ΟΛΟΚΛΗΡΑ ΤΑ ΠΟΣΑ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ διατίθενται για χρηματοδότηση πάγιων επενδύσεων, και οι τόκοι εξοφλούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή ο προϋπολογισμός παρουσιάζει πρωτογενές πλεόνασμα ,ίσο με το ποσό των τόκων, και το χρέος ανέρχεται στο 170,0% επί του ΑΕΠ=Q_t, τότε σαν αποτέλεσμα του χρέους, η παραγωγή (Q_t) θα έχει αυξηθεί στις 120,5 μονάδες, δηλαδή κατά 20,5%, το εισόδημα Υ_Τ =C_t  στις 110,2 μονάδες, δηλαδή κατά 10,2%, με επιτόκιο δανεισμού r=5%. Οι τόκοι εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους θα ανέρχονται στο 8,5% επί του ΑΕΠ, δηλαδή σε 10,3 μονάδες. Έτσι με 5% επιτόκιο, η αύξηση της παραγωγής μοιράζεται μεταξύ τόκων και αύξησης του εισοδήματος και της κατανάλωσης. Εάν το επιτόκιο είναι μεγαλύτερο του 5%, μειώνεται ανάλογα η αύξηση του εισοδήματος, και εάν το επιτόκιο = r, είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 10%, τότε ολόκληρη η αύξηση της παραγωγής, του ΑΕΠ, απορροφάται ή υπεραπορροφάται, από τους τόκους και για την οικονομία δεν προκύπτει κανένα όφελος.  Εξόφληση των τόκων, υποδηλώνει αντίστοιχο πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού, που με τα δεδομένα του έτους 2009 της Ελληνικής οικονομίας, ισούται με 19,5 δις. Ευρώ.

Με επιτόκιο 4%, 3,5%, 3,0% και 2,5%, οι τόκοι, σαν ποσοστό επί του ΑΕΠ, προσαρμοσμένοι στα δεδομένα της Ελληνικής οικονομίας του 2009, ανέρχονται αντίστοιχα σε 15,6, 13,7, 11,7, και 7,2 δις ευρώ. Είναι φανερό ότι το ύψος των επιτοκίων, αποτελεί σημαντική οικονομική παράμετρο στη  περίπτωση που μια χώρα στηρίζει την ανάπτυξη της οικονομίας της στον εξωτερικό δανεισμό.

Επισημαίνεται ότι η εξεταζόμενη περίπτωση είναι η καλύτερη δυνατή, και ότι τα αναφερόμενα ποσά, προσδιορίζουν τα όρια των αναμενομένων μεταβολών. Για να επιτευχθούν οι προαναφερθείσες μεταβολές, ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ,    

  1: Να αυξηθεί το φορολογικό βάρος, κατά 8,5 εκατοστιαίες μονάδες. Έτσι από την αύξηση του ΑΕΠ κατά 20,5 μονάδες, οι 10,2 μονάδες (επιτόκιο 5,0%) θα πρέπει να παρακρατηθούν από το κράτος, για πληρωμή τόκων.

2: Οι εισπράξεις αυτές των φόρων από το κράτος, γίνονται σε χρήμα. Αν το νόμισμα της  χώρας είναι διεθνές αποθεματικό νόμισμα, ευρώ ή δολάριο, τότε με το χρηματικό προϊόν των φόρων, η χώρα, π.χ. η Ελλάδα, εξοφλεί απευθείας, τις εξωτερικές υποχρεώσεις της σε τόκους. Αν η χώρα έχει δικό της εθνικό νόμισμα, π.χ. την δραχμή, τότε με τις εισπράξεις των φόρων σε δραχμές, θα πρέπει να αγοράσει ευρώ ή δολάρια ή χρυσό, με τα ο[ποία να εξοφλήσει τις διεθνείς της υποχρεώσεις.

3: Επειδή το ισόποσο των φόρων, αποτελεί αναγκαστική αποταμίευση, ή άλλως πλεόνασμα αγαθών και υπηρεσιών, που δεν απορροφάται από την εσωτερική αγορά, για να μην  υπάρξουν δυσμενείς παρενέργειες πάνω στην παραγωγή και την ισοτιμία, π.χ. της δραχμής, θα πρέπει τα πλεονάζοντα προϊόντα να ΕΞΑΧΘΟΥΝ στο εξωτερικό. Έτσι με τους φόρους, το κράτος αγοράζει, υποχρεωτικά, τα ευρώ ή τα δολάρια από τους εξαγωγείς, και με αυτά εξοφλεί τις διεθνείς του υποχρεώσεις. Εάν, με σταθερές τις τιμές σε διεθνές αποθεματικό νόμισμα, το πλεόνασμα αγαθών και υπηρεσιών, δεν απορροφηθεί από τις εξαγωγές, τότε θα συμβεί ένα από τα ακόλουθα δύο ενδεχόμενα.

Β: ΕΑΝ Η ΧΩΡΑ ΕΚΔΙΔΕΙ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ, Π.Χ. ΤΗΝ ΔΡΑΧΜΗ, τότε υποτιμάται το εθνικό της νόμισμα. Η υποτίμηση, αυξάνει την κερδοφορία των εξαγωγικών επιχειρήσεων και κατά ακολουθία τον όγκο των εξαγωγών,  αυξάνει τις τιμές των εισαγομένων προϊόντων στο εσωτερικό, μειώνει τον όγκο των εισαγωγών και εξοικονομείται έτσι συνάλλαγμα,  το οποίο το αγοράζει το κράτος και με αυτό πληρώνει τις διεθνείς του υποχρεώσεις. Η ισοτιμία δηλαδή του εθνικού νομίσματος, και γενικότερα το σύστημα των τιμών, είναι ο μηχανισμός, ο οποίος μέσα από τις μεταβολές των σχετικών τιμών αποκαθιστά την διαταραχθείσα ισορροπία του οικονομικού συστήματος, σε κάποιο άλλο επίπεδο.

Ποιο το άλλο επίπεδο; ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ και κυρίως τον βαθμό ανταπόκρισης  του όγκου του εξωτερικού εμπορίου στις μεταβολές των τιμών και του εισοδήματος. Στην Ελλάδα, εισαγωγές και εξαγωγές, είναι ανελαστικές στις μεταβολές των τιμών. Δηλαδή, μεταβολή των σχετικών τιμών π.χ. κατά 10,0% μεταβάλλει τον όγκο του εξωτερικού της εμπορίου, που ανέρχεται στο 60,0%  του ΑΕΠ, περίπου κατά 8,%. Άρα για να επιτευχθεί εξοικονόμηση συναλλάγματος ίσο με 10,2 μονάδες, στο παράδειγμα μας, ή ίσο με το 8,5% επί του ΑΕΠ, θα πρέπει το νόμισμα να υποτιμηθεί, το ανώτερο κατά 17,7%. Με αμετάβλητες τιμές και αποδοχές της εργασίας στο εσωτερικό, η υποτίμηση συνεπάγεται μείωση ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ 5,3%, η οποία, με τη σειρά της,  οδηγεί σε ανάλογη μείωση των εισαγωγών, και περιορισμό της αναγκαίας υποτίμησης, στο 15,0% περίπου.  

Στην Ελλάδα, το 2009, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήρχετο στο 14,5%  του ΑΕΠ σε βασικές τιμές. Η αποκατάσταση της ισορροπίας, αν το εθνικό νόμισμα ήταν η δραχμή, θα απαιτούσε υποτίμηση, σε πρώτη φάση, 24,0% περίπου, μείωση των πραγματικών εισοδημάτων κατά 9,0% περίπου και αυστηρό διοικητικό έλεγχο τιμών εισοδημάτων. Στην επόμενη φάση, η θετική επίδραση της υποτίμησης πάνω στην παραγωγή, κατά 6,5% περίπου, θα επέτρεπε τη μείωση της φορολογίας, την αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων, την μείωση του εξωτερικού χρέους, και την σταδιακή ανατίμηση του εθνικού νομίσματος.

ΆΡΑ, ΟΙ ΔΥΣΜΕΝΕΙΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΥΠΟΤΙΜΗΣΗΣ, ΟΠΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΣΕΣ, ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΦΥΣΕΩΣ.

Γ: ΕΑΝ ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ, π.χ. το ευρώ, του οποίου η έκδοση και διαχείριση ανήκει σε ανεξάρτητο θεσμικό όργανο, όπως είναι η ΕΚΤ, τότε με το προϊόν των φόρων, η χώρα εξοφλεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις.

 Όμως, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, η φορολογία αποτελεί αναγκαστική αποταμίευση, και θα πρέπει το πλεόνασμα αγαθών που συνεπάγεται η αποταμίευση, να εξαχθεί στο εξωτερικό. Εάν το σύστημα των σχετικών διεθνών τιμών, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, δεν επιτρέπει την αύξηση του όγκου του εξωτερικού εμπορίου, τότε, επειδή η εσωτερική ζήτηση υπολείπεται της προσφοράς, ο όγκος της παραγωγής ( Q_t ), του εισοδήματος  ( Y_T)   ,και κατά προέκταση τα φορολογικά έσοδα και η ρευστότητα της οικονομίας, αρχίζουν να μειώνονται. Το κράτος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις διεθνείς του υποχρεώσεις αποπληρωμής των τόκων, οι οποίοι κατά το ανεξόφλητο τους μέρος, αυξάνουν το χρέος, το επιτόκιο δανεισμού και οδηγούν στην ανάγκη για αύξηση της φορολογίας και νέες περικοπές εισοδημάτων.

Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι, και στη περίπτωση που το κράτος δυνηθεί να  εισπράξει το απαιτούμενο ποσό εσόδων, αν η μείωση της εσωτερικής ζήτησης που προκαλείται, σαν συνέπεια της αύξησης της φορολογίας, δεν υποκατασταθεί με εξωτερική ζήτηση, δηλαδή εξαγωγές, τότε και πάλι, με υστέρηση κάποιων μηνών, θα συμβούν όλα τα προαναφερθέντα.

Στη περίπτωση μιας μικρής χώρας, όπως η Ελλάδα, με συμμετοχή 2,2% στη οικονομία της Ευρωζώνης, είναι αδύνατο οι όποιες εσωτερικές εξελίξεις να επηρεάσου, έστω και μερικώς, την ισοτιμία του ευρώ, και μέσα από τον μηχανισμό των τιμών να αποκατασταθεί η ισορροπία. Την δυνατότητα αυτήν έχει μόνο μερικώς η Γερμανική οικονομία.

Χωρίς τον μηχανισμό των τιμών, χωρίς την δυνατότητα ρύθμισης της ρευστότητας της οικονομίας, οι ανεξάρτητες και νομισματικά υποταγμένες στην ΕΚΤ και στην σχιζοφρένεια το ευρώ, Ευρωπαϊκές οικονομίες ( πλην ελαχίστων) ,οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στην οικονομική εξαθλίωση. Όποια  άλλα  μέτρα, όποιες άλλες παρεμβατικές διαδικασίες, έχουν  αποκλίνουσες παρενέργειες που οδηγούν τις οικονομίες συνεχώς σε χαμηλότερα επίπεδα, χωρίς ποτέ να αποκαθίσταται η ισορροπία.

Δ: Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ, ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ, οδήγησε τους … οικονομούντας οικονομολόγους των αγορών, στην διατύπωση της θεωρίας της εισοδηματικής προσαρμογής, προκειμένου να επιτευχθεί η δημοσιονομική ισορροπία.

--Μεθοδολογικά λάθος, γιατί με εισοδηματικά μέτρα, επιδιώκονται δημοσιονομικοί στόχοι, δηλαδή πονάει το χέρι και αφαιρούν τα νεφρά.

--Ουσία λάθος, γιατί οι παρενέργειες της εισοδηματικής προσαρμογής, επιτείνουν την δημοσιονομική ανισορροπία.

--Εφαρμογή λάθος, γιατί η προσαρμογή γίνεται επί του παραγομένου, και όχι του δυνητικά να παραχθεί εισοδήματος.

Βασική υπόθεση της θεωρίας αυτής είναι ότι, τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το υψηλό χρέος, που οφείλονται αληθώς σε δημόσια υπερκατανάλωση έναντι του παραγομένου ΑΕΠ, για να μειωθούν θα πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση. Όμως η κατανάλωση συναρτάται θετικά με το εισόδημα, και άρα θα πρέπει να μειωθεί το εισόδημα για να μειωθεί η κατανάλωση. Η μείωση του εισοδήματος επιχειρείται μέσα από την αύξηση της φορολογίας και των εισοδηματικών περικοπών, σε πρώτη φάση στον Δημόσιο τομέα. Δευτερεύουσα υπόθεση είναι ότι το παραγόμενο προϊόν δεν θα επηρεασθεί, και έτσι η θετική διαφορά του με το εισόδημα, θα επιτρέψει στο κράτος να αντιμετωπίσει το πρόβλημα χρέους, να πληρώσει δηλαδή τους τόκους του χρέους. Αυτό σημαίνει ότι ο κρατικός προϋπολογισμός από έντονα ελλειμματικός θα πρέπει να καταστεί, έντονα πλεονασματικός και οι εξαγωγές θα σημειώσου ραγδαία άνοδο.

Ας ψηλαφήσουμε το παράλογο, με αριθμητικά παραδείγματα. Ας υποθέσουμε ότι, αρχικά, η κατανάλωση= C=115 μονάδες, το εισόδημα = Y  =100 μονάδες, οι κρατικές δαπάνες=G=45 μονάδες, και τα κρατικά έσοδα=R=30 μονάδες.

      1)   Έχουμε δηλαδή C=Y +( G-R)  ή  115= 100+(45-30).

Με τα δεδομένα αυτά, που είναι σχετικά όμοια με εκείνα του 2009 στην Ελλάδα, η κατανάλωση υπερβαίνει το εισόδημα κατά 15 μονάδες, και το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, ισούται με το 15,0% του εισοδήματος. Για να αποκατασταθεί η δημοσιονομική ισορροπία, ή αυξάνονται τα φορολογικά βάρη, ή μειώνονται οι κρατικές δαπάνες, ή κάποιο μίγμα των δύο.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1^ΟΝ: Αύξηση της φορολογίας, από 30,0% σε 45,0% επί του εισοδήματος. ( η αύξηση της φορολογίας δεν συνεπάγεται, κατά ανάγκη και αύξηση των φόρων). Η μεταβολή αυτή οδηγεί σε μείωση του εισοδήματος κατά 29,34%, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε μείωση των φόρων, δευτερογενώς, κατά 13,2 μονάδες. Το τελικό αποτέλεσμα από την αύξηση της φορολογίας και της μείωσης του εισοδήματος είναι,  η αύξηση των φόρων μόνο κατά 1,8 μονάδες.

 Κατά συνέπεια, η δημοσιονομική ανισορροπία παραμένει και οι παρενέργειες της αύξησης της φορολογίας οδηγούν σε σημαντική μείωση του εισοδήματος η οποία παρασύρει προς τα κάτω τον όγκο της εγχώριας παραγωγής (VA), μειώνει την απασχόληση σε άτομα και κυρίως σε χρόνο εργασίας, και αυξάνει δραστικά την ανεργία.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2^ΟΝ:Μείωση κρατικών δαπανών (G), κατά 15 μονάδες. Η μεταβολή αυτή συνεπάγεται μείωση του εισοδήματος κατά 32,6 μονάδες και κατά ακολουθία μείωση των  φορολογικών εσόδων κατά 9,78 μονάδες. Το  τελικό αποτέλεσμα είναι η μείωση του ελλείμματος, μόνο κατά 5,22 μονάδες. Η δημοσιονομική ανισορροπία παραμένει και οι παρενέργειες καταστρέφουν την πραγματική οικονομία και την κοινωνική συνοχή. ( Οι πολλαπλασιαστές στην Ελληνική οικονομία είναι μεγαλύτεροι από ότι εμείς ενσυνείδητα χρησιμοποιήσαμε, και οι δυσμενείς παρενέργειες σημαντικά μεγαλύτερες).

Ε: ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΚΑΙ Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΑΠΟΤΥΧΙΑ, ΦΕΡΝΕΙ ΠΑΝΙΚΟ. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, οι οικονομούντες οικονομολόγοι αποφάνθηκαν, ορθώς, ότι πρέπει να αυξηθούν οι εξαγωγές.

Για να αυξηθούν οι εξαγωγές, αποφάνθηκαν, θα πρέπει να μειωθεί το κόστος παραγωγής, για να μειωθούν οι τιμές των εξαγομένων προϊόντων και να αυξηθεί ο όγκος τους. Το άκρον άωτον της σχιζοφρένειας. Επιζητούν  να έχουν τα  αποτελέσματα της υποτίμησης του νομίσματος, εφαρμόζοντας  ….εισοδηματικά μέτρα.

Με βάσει το σχιζοφρενές αυτό αξίωμα, όρμησαν επί των αποδοχών και του εργασιακού καθεστώτος του ιδιωτικού τομέα και τα κατασπάραξαν. Η όλη επιχείρηση βαπτίστηκε αναδιάρθρωση  

Επί 45 χρόνια ασχολούμαστε με την οικονομική έρευνα και είμαστε ενήμεροι όλων των σχετικών οικονομικών θεωριών. Ποτέ και κανείς, δεν ακούσαμε, να έχει εκφράσει τόσο μεγάλους και τόσο καταστρεπτικούς παραλογισμούς. Αυτοί που τους εκφράζουν είναι οι εμπειρογνώμονες που σωρηδόν καταφθάνουν στην Ελλάδα, για να συμβουλέψουν το κράτος των μνημονιακών, παχουλότατα αμειβόμενοι από τους … ανέργους. . Δεν υπερβάλλουμε γιατί,

1: Τα ελληνικά προϊόντα ΔΕΝ κατέχουν δεσπόζουσα θέση στη διεθνή αγορά, και οι τιμές πώλησης τους είναι οι επικρατούσες εκάστοτε διεθνείς τιμές. Η μείωση του κόστους παραγωγής τους αυξάνει την κερδοσκοπία των επιχειρήσεων και έμμεσα μόνο και με σημαντικότατες χρονικές τριβές, επιδρά θετικά πάνω στον όγκο των εξαγωγών.

2: Οι εισροές στην παραγωγή Ελληνικών προϊόντων αποτελούνται από εισαγόμενα προϊόντα, που αποτελούν το 75,0% περίπου του κόστους παραγωγής και τιμολογούνται σε Ευρωπαϊκές τιμές. Είναι παντελώς παράλογο το κόστος παραγωγής και το κόστος διαβίωσης των Ελλήνων πολιτών να τιμολογείται σε Ευρωπαϊκές τιμές, και να προσδοκάται τα Ελληνικά προϊόντα να πωλούνται σε Κινεζικές τιμές και οι αποδοχές των εργαζομένων να διαμορφώνονται σε επίπεδα Πακιστάν.

3: Η συμμετοχή του κόστους εργασίας στην παραγωγή εξαγώγιμων προϊόντων ανέρχεται στο 20,0- 25,0% περίπου του συνολικού κόστους και η όποια μείωση του, μέσα από τους πολλαπλασιαστές, μόνο καταστρέφει. Μειώνει το εισόδημα και την εσωτερική ζήτηση και των προϊόντων που παράγουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις, γιατί καμιά επιχείρηση στον κόσμο δεν είναι ακραιφνώς εξαγωγική. Αντίθετα οι επιχειρήσεις στην ανάπτυξη της εξαγωγική τους δραστηριότητα, έχουν σαν βάση την εσωτερική αγορά. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν μείωση των πωλήσεων τους στο εσωτερικό αντιμετωπίζουν και πρόβλημα κόστους παραγωγής, για τις εξαγωγές τους.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:

1: Επιλέξαμε την ολιγότερη οδυνηρή περίπτωση υπερχρεωμένης χώρας, η οποία ολόκληρο το ποσό του εξωτερικού της δανεισμού το διέθεσε για πάγιες επενδύσεις. Υποθέσαμε σχετικά υψηλό βαθμό απόδοσης των παγίων επενδύσεων σε προϊόν. Με 5,0% επιτόκιο, η αύξηση της παραγωγής, συνεπεία του εξωτερικού δανεισμού, διανέμεται ισόποσα μεταξύ τόκων και αύξησης εισοδήματος και κατά ακολουθία του βιοτικού επιπέδου. Με 10,0% επιτόκιο η αύξηση της παραγωγής απορροφάται κατά 100,0% από τους τόκους, και για μεγαλύτερο επιτόκιο η αύξηση της παραγωγής δεν επαρκεί για την πληρωμή των τόκων. Το παράδοξο αυτό οφείλεται στην μονοπωλιακή οργάνωση της παραγωγής ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ  ΜΗΧΑΝΩΝ από πολυεθνικές επιχειρήσεις, και των δυσανάλογα υψηλών τιμών πώλησης τους.  ΑΡΑ, ο κίνδυνος που συνεπάγεται, η στήριξη της ανάπτυξης μιας  χώρας στον εξωτερικό δανεισμό, είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τα όποια ωφελήματα, και πρέπει να γίνεται με μεγάλη περίσκεψη.

2: Σε υπερχρεωμένες οικονομίες με δικό τους εθνικό νόμισμα, η ανάγκη για εξοικονόμηση συναλλάγματος για πληρωμή τόκων εξωτερικού χρέους, οδηγεί σε διολίσθηση της ισοτιμίας του νομίσματος της, η οποία επιτρέπει την ομαλή προσαρμογή της οικονομίας, και την αποφυγή συνθηκών οικονομικής κρίσης. ΑΡΑ, ήταν και είναι εγκληματική πράξη, η απεμπόληση από  μικρές κυρίως χώρες, του εκδοτικού προνομίου, με απώλεια σημαντικών κεφαλαίων που συνεπάγεται το εκδοτικό προνόμιο, και κυρίως την απώλεια του ΜΟΝΟΥ μηχανισμού αποκατάστασης της τυχόν διαταραχθείσης ισορροπίας της οικονομίας.

Θα πρέπει να τονισθεί ότι, τα περί μειωμένης κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, .είναι ψευδεπίγραφα, αφού ό εκδίδων το νόμισμα ελέγχει κατά συντριπτικό ποσοστό την λειτουργία της οικονομίας. Στην Ευρώπη του σήμερα, το μέγεθος αυτό ελέγχεται από το τραπεζικό σύστημα, το οποίο ελέγχει  το οικονομικό και πολιτικό σύστημα των Ευρωπαϊκών κρατών.

3: Τα ομόλογα σε ευρώ αποτελούν στενά υποκατάστατα του ευρώ και η αξιοπιστία τους επηρεάζει την αξιοπιστία του ευρώ. Ο δανεισμός των χωρών της ζώνης σε ευρώ, ισοδυναμεί με έντοκη έκδοση χρήματος, το οποίο διαχειρίζονται οι εμπορικές τράπεζες, που καρπούνται και τους τόκους του χάρτινου χρήματος. Όπως διαπιστώθηκε, με 5,0% επιτόκιο το 50,0 % του παραγομένου προϊόντος, απορροφάται από τους τόκους και αυξάνει τα κέρδη των τραπεζών. Δυστυχώς όχι μόνο αυτό. Μέσα από το πλαστικό χρήμα, το προϊόν των δανείων σε ομόλογα, χρηματοδότησε καταναλωτικές δαπάνες, χωρίς καμιά αξιόλογη θετική επίδραση επί του όγκου της παραγωγής. Αποτέλεσμα είναι η αποπληρωμή των τόκων να γίνεται μέσα από το ήδη παραγόμενο εισόδημα, και να οδηγούνται οι μάζες σε οικονομική εξαθλίωση.

4: Δεν παραμένει καμιά αμφιβολία ότι η πολιτική της εισοδηματικής προσαρμογής για επίτευξη της διαταραχθείσης δημοσιονομικής ισορροπίας σε χώρες του ευρώ, οι οποίες δεν ελέγχουν και δεν επηρεάζουν την ισοτιμία του ευρώ, οδηγεί τις χώρες αυτές σε συνεχώς αυξανόμενη οικονομική εξαθλίωση. Η πολιτική αυτή έχει αποκλίνουσες επιδράσεις πάνω στη λειτουργία του οικονομικού συστήματος με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η αποκατάσταση της τυχόν διαταραχθείσης ισορροπίας, έστω και σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα.

5: Για να αποφύγει η Ευρώπη  την οικονομική και πολιτική της καταστροφή, αναγκαία και ικανή συνθήκη είναι η υιοθέτηση συστήματος διπλού νομίσματος, ΕΥΡΩ και ΕΘΝΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ, ή η πολιτική της ένωση σε μια ομοούσια και αδιαίρετη πολιτική οντότητα.  ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΥΠΟΔΕΙΛΩΝΕΙ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΣΗ.

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ— ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ 2_ΟΥ ΜΕΡΟΥΣ.

 Τα όσα ακολουθούν αποτελούν τα προκαταρκτικά ανάπτυξης του 2_ου και σημαντικότερου μέρους της παρούσας ανάλυσης. Εμπλουτίζουμε και επεκτείνουμε την προηγηθείσα ανάλυση σε νέες μορφές υπερχρεωμένης οικονομίας. Για απλοποίηση, υποθέτομε ότι το χρέος, είναι εξοφλητέο σε 17 χρόνια. Η εξόφληση γίνεται με  ίσες ετήσιες δόσεις, δηλαδή με  ετήσιο χρεολύσιο, ίσο με το 10,0% του εισοδήματος (Υ_t).

1:ΑΝ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ διατέθηκε για καταναλωτικούς σκοπούς, δηλαδή χρηματοδότησε καταναλωτικές δαπάνες του κράτους, και η χώρα πλήρωνε τους τόκους και τα χρεολύσια με νέο δανεισμό, τότε ο όγκος της παραγωγής (Q_t)=100, ισούται με την κατανάλωση (C_t) και το εισόδημα ( Y_t ) είναι μικρότερο της κατανάλωσης, κατά το ποσό των τόκων. Στην περίπτωση αυτή, ισχύουν οι ισότητες,

2)    Q_t =C_t = Y_t +Δ_{τ    ,}    C_τ –Y_τ = Δ_τ = ετήσιος καθαρός δανεισμός.

3)    100=100=91,5 + 8,5(τόκοι χρέους με επιτόκιο 5,0%)

Αν λόγω υπερχρέωσης σταματήσουν οι αγορές να δανείζουν την χώρα, τότε για να αποφευχθεί η απότομη πτώχευση, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα εξοικονόμησης τόκων και χρεολυσίων (18,5 μονάδες τον χρόνο), για να εξυπηρετηθεί το χρέος, που σημαίνει πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού, ίσο με 18,5 μονάδες ή 18,5% επί του ΑΕΠ.

4)  C_t  =Q_t  -S_t + (G_t –R_t )  = 81,5=100 + (30-48,5)

Εάν η επιλογή θα είναι η αύξηση της φορολογίας κατά18,5 εκατοστιαίες μονάδες επί του ΑΕΠ, τότε θα προκληθεί μείωση του ΑΕΠ κατά 36,2% και μείωση των φόρων κατά 17,6%.Τελικό αποτέλεσμα θα είναι η αύξηση των φόρων μόνο κατά 1,1 μονάδες, έναντι 18,5 που απαιτούνται για επίτευξη δημοσιονομικής ισορροπίας. Για να αποφευχθεί η μείωση του ΑΕΠ, θα πρέπει να αυξηθούν οι εξαγωγές κατά 62,0%. Εάν η χώρα διαθέτει δικό της εθνικό νόμισμα, τότε με βάσει τα Ελληνικά δεδομένα, το νόμισμα θα πρέπει να υποτιμηθεί κατά 38,5% , και το εισόδημα κατά 11,6% και να συγκρατηθούν με διοικητικά μέτρα μισθοί- τιμές.

Είναι φανερό ότι στην  περίπτωση που οι αγορές διακόψουν την αναχρηματοδότηση του χρέους, τότε για να αποφευχθεί η οικονομική καταστροφή, μια χώρα του ευρώ, χωρίς την κοινοτική αλληλεγγύη, θα πρέπει άμεσα να κηρύξει στάση εξωτερικών πληρωμών, να δηλώσει δηλαδή αδυναμία εξυπηρέτησης του εξωτερικού της χρέους. 

Μια χώρα με δικό της νόμισμα είναι υποχρεωμένη να αναβάλει τουλάχιστον  για μια 10ετία την εξυπηρέτηση του εξωτερικού της χρέους, αποφασίζοντας μονομερώς μερική διαγραφή υποχρεώσεων της σε τόκους και μειώνοντας μονομερώς το επιτόκιο εξυπηρέτησης του χρέους.   

2: ΑΝ Η ΧΩΡΑ ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΕΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ, δολάριο και ευρώ, μερικώς, για Γερμανία.  Χώρες που έχουν πλεόνασμα στις εξωτερικές τους συναλλαγές, το επενδύουν σε χρυσό που δεν αποφέρει εισόδημα, σε δολάρια ή σε ευρώ που αποφέρουν τόκο, ή  επενδύουν (άμεσες επενδύσεις) σε επιχειρήσεις στο εξωτερικό.

Μετά την αποδέσμευση της ισοτιμίας του δολαρίου με τον χρυσό, επινοήθηκαν τα κρατικά, κυρίως,  ομόλογα σαν θέση επένδυσης των ρευστών διαθεσίμων των πλεονασματικών χωρών. Τα ομόλογα είναι στενά υποκατάστατα του χρήματος. Έτσι μια κρίση χρέους επηρεάζει άμεσα την ισοτιμία του αποθεματικού νομίσματος. Η Κίνα και η Ρωσία είναι σήμερα οι μεγάλες πλεονασματικές οικονομίες του κόσμου μας, με τρισεκατομμύρια επενδύσεις σε ομόλογα κυρίως σε δολάρια  και σε ευρώ. Μεγάλες επενδύσεις, μεγάλο και το ενδιαφέρον για τις μεταβολές της ισοτιμίας του δολαρίου και του ευρώ, οι οποίες επηρεάζουν την αξία των επενδύσεων τους. Για τον λόγο αυτό, οι δύο αυτές χώρες, παρεμβαίνουν στην λειτουργία της αγοράς συναλλάγματος και επηρεάζουν τις ισοτιμίες του ευρώ και του δολαρίου, καθώς και την τιμή του νομισματικού χρυσού.

Ευρώ, δολάριο και χρυσός είναι ανταγωνιστικά αποθεματικά νομίσματα, γεγονός που εκμεταλλεύονται οι πλεονασματικές χώρες, για την εξασφάλιση των επενδύσεων τους και οι οποίες δραστηριοποιούνται και στην δευτερογενή αγορά ομολόγων, κυρίως την Ευρωπαϊκή. Συμφέρει στις χώρες αυτές, να αγοράζουν στην πρωτογενή αγορά τα δυνατά χαρτιά των ΗΠΑ και της Γερμανίας, και στην δευτερογενή αγορά να αγοράζουν με σχετική ασφάλεια και σε εξευτελιστικές τιμές τα χαρτιά των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρώπης.

 ¨Όσες περισσότερες οι υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης, τόσο μεγαλύτερα είναι τα προσδοκώμενα κέρδη τους, επειδή έχουν την βεβαιότητα ότι οι πλούσιοι της Ευρώπης θα συνδράμουν οικονομικά τους υπερχρεωμένους και δεν θα τους αφήσουν να πτωχεύσουν. Γιατί τόση βεβαιότητα; Γιατί ελέγχουν και τις τιμές π.χ. των Γερμανικών ομολόγων και έχουν την δυνατότητα να δημιουργήσουν και πρόβλημα χρέους ακόμη και για τα Γερμανικά ομόλογα.

Γιατί οι πλούσιοι της Ευρώπης υποκύπτουν στις προσδοκίες των πλεονασματικών χωρών;  Γιατί οι πλούσιοι της Ευρώπης, δανειοδοτούν τους φτωχούς εταίρους τους με έκδοση νέων ομολόγων, τα οποία αγοράζουν οι πλεονασματικές χώρες π.χ. η Κίνα και η Ρωσία. Έτσι οι πλεονασματικές χώρες, στην πραγματικότητα, δανειοδοτούν τις φτωχές ευρωπαϊκές χώρες, με π.χ. γερμανική ενυπόθηκη εγγύηση των χορηγουμένων δανείων τους. Οι Ευρωπαίοι πλούσιοι, δανειοδοτούν και υποθηκεύουν τις φτωχές χώρες με χρήματα των πλεονασματικών χωρών του κόσμου. Όλα αυτά στα πλαίσια μιας αγαστής  διεθνούς οικονομικής συνεργασίας κατά την οποία οι πλούσιοι της Ευρώπης και οι ΗΠΑ εξαγοράζουν   τον πλούτο των αδυνάμων οικονομικά χωρών, με χαρτί μηδενικής εσωτερικής αξίας, τα ομόλογα. Τα ομόλογα αυτά τα  πληρώνουν οι πλεονασματικές χώρες του κόσμου οι οποίες επίσης κερδοσκοπούν σε βάρος των πρωτογενών αγοραστών κρατικών ομολόγων, όπως είναι π.χ. τα ασφαλιστικά ταμεία.  Με τα σημερινά δεδομένα, οι χώρες εκδότες του δολαρίου και του ευρώ, κερδοσκοπούν σε βάρος του υπόλοιπου κόσμου, πληρώνοντας τα ελλείμματα τους σε, π.χ., Κίνα και Ρωσία με χάρτινο χρήμα μηδενικού κόστους και εξαγοράζουν, με τον ίδιο τρόπο τις πλουτοπαραγωγικές πηγές σε  όλο τον κόσμο. Ταυτόχρονα, κάτω από ομαλές συνθήκες υποθηκεύουν τον Δυτικό πολιτισμό και το μέλλον των χωρών τους στους Ασιάτες γίγαντες.                 

Ας αποφύγουμε τα συμπεράσματα και ας αναλύσουμε τεχνοκρατικά το πρόβλημα με βάσει τις ΗΠΑ. Το Αμερικανικό κράτος εκδίδει κρατικά ομόλογα σε ευρώ τα οποία αγοράζονται από όλο τον κόσμο. Το επιτόκιο των ομολόγων αυτών το καθορίζει ουσιαστικά η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, με την ανάλογη ρύθμιση της κυκλοφορίας δολαρίων, και δεν υπερβαίνει το 2,0%

Με 170% χρέος, η επιβάρυνση σε τόκους της οικονομίας των ΗΠΑ εκτιμάται σε 3,4% επί του ΑΕΠ, έναντι 8,5% π.χ. για την Ελλάδα. Το ύψος του κρατικού χρέους των ΗΠΑ καθορίζεται, βασικά  από τις ίδιες, αφού οι πλεονασματικές οικονομίες, για να έχουν εισόδημα, επενδύουν τα πλεονάσματα τους σε ομόλογα. Αν στροφούν προς τα ευρωπαϊκά ομόλογα ή τον χρυσό, η μείωση της τιμής των αμερικανικών ομολόγων συνεπάγεται για αυτούς ζημιές κεφαλαίου, και δίνει την ευκαιρία στην FRB, με το σύστημα BUY BACK να αγοράσει τα αμερικανικά ομόλογα σε χαμηλές τιμές, με δολάρια. Τυχόν υποτίμηση του δολαρίου συνεπάγεται πρόσθετες ζημιές κεφαλαίου για τους μετακινούμενους στα ευρωπαϊκά ομόλογα και μειώνει τα πλεονάσματα  Κίνας,  Ρωσίας κλπ, επειδή η οικονομία των ΗΠΑ ανταποκρίνεται αποτελεσματικά και σε μικρές ακόμη μεταβολές της ισοτιμίας του δολαρίου. Υπάρχουν ισχυροί παράγοντες που εμποδίζουν την μεταφορά κεφαλαίων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Οι όποιες μεγάλες μετακινήσεις κεφαλαίων γίνονται μεταξύ διαφόρων επενδυτικών θέσεων, στα πλαίσια της αυτής νομισματικής περιοχής, π.χ. του δολαρίου και ασφαλώς αποτελούν ενδεχόμενη απειλή για την οικονομία των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Σε κάθε περίπτωση, είναι πρακτικά σχεδόν αδύνατη η περικοπή δανειοδότησης των ΗΠΑ και κυρίως για σκοπούς αναχρηματοδότησης του υφισταμένου χρέους.  Το πρόβλημα της υπερχρέωσης των ΗΠΑ εντοπίζεται κυρίως στην δυνατότητα που έχουν οι δανείστριες χώρες, να μετακινήσουν τα κεφάλαια τους  σε άμεσες επενδύσεις, από τις οποίες να αντλούν κέρδη και να προσδιορίζουν και την παραγωγική συμπεριφορά μεγάλων παραγωγικών επιχειρήσεων.

Συμπερασματικά, οι ΗΠΑ και η ΕΥΡΩΠΗ, απειλούνται από τις πρακτικές που οι ίδιες δίδαξαν και διδάσκουν τον υπόλοιπο κόσμο. Εξακολουθούν ανταγωνιζόμενες με σκληρούς και πιθανό αύριο, με εξοντωτικούς όρους, να κερδοσκοπούν, εκμεταλλευόμενες την ιδιότητα των νομισμάτων τους σαν διεθνή αποθεματικά νομίσματα. Ο κίνδυνος όμως είναι πλέον ορατός, η απειλή σχεδόν άμεση και οι εξελίξεις πολύ κοντά σε όλους μας..